Stowarzyszenia zaangażowane w rozwój psychoterapii opartej na dowodach naukowych wnioskują do ministry zdrowia o odwołanie konsultanta krajowego w dziedzinie psychoterapii.
Największe organizacje psychoterapeutyczne oraz psychologiczne w naszym kraju – Polskie Towarzystwo Terapii Poznawczej i Behawioralnej oraz Polskie Towarzystwo Psychologiczne – wraz z innymi stowarzyszeniami zaangażowanymi w
rozwój psychoterapii opartej na dowodach naukowych wnioskują do ministry zdrowia o odwołanie konsultanta krajowego w dziedzinie psychoterapii. We wniosku wskazują konkretne przykłady niewywiązywania się przez dr. n. med. Łukasza Müldnera-Nieckowskiego z ustawowych obowiązków konsultanta krajowego.
Przypomnijmy: dr n. med. Łukasz Müldner-Nieckowski został powołany na funkcję konsultanta krajowego w dziedzinie psychoterapii decyzją Ministra Zdrowia 24 maja 2024 r.
Zarzuty wobec dr. n. med. Łukasza Müldnera-Nieckowskiego
Głównymi zarzutami, które stały się podstawą wniosku o odwołanie, są brak realizacji obowiązków ustawowych, publiczne wypowiedzi stojące W sprzeczności z prawem i standardami międzynarodowymi, możliwy konflikt interesów oraz brak współpracy i komunikacji.
Brak programu, szkolenia i Państwowego Egzaminu Specjalizacyjnego od 15 miesięcy
Sygnatariusze wniosku zarzucają konsultantowi krajowemu w dziedzinie psychoterapii brak realizacji obowiązków ustawowych. To związane jest m.in. z brakiem przygotowania i zatwierdzenia specjalizacji w dziedzinie psychoterapii, a w konsekwencji uniemożliwienie uruchomienia specjalizacji oraz dopuszczenie osób uprawnionych do Państwowego Egzaminu Specjalizacyjnego. I to mimo że od powołania dr. n. med. Łukasza Müldnera-Nieckowskiego na stanowisko minęło już 15 miesięcy.
“Opóźnienia w opracowaniu programu są nieuzasadnione - dla porównania, program specjalizacji w psychoterapii dzieci i młodzieży został przygotowany i zatwierdzony w ciągu 5 miesięcy od powołania konsultantki krajowej prof. Agnieszki Słopień” - przypominają autorzy wniosku.
Możliwy konflikt interesów
Ponadto sygnatariusze zwracają uwagę na publiczne wypowiedzi konsultanta krajowego ds. psychoterapii stojące w sprzeczności z prawem i standardami międzynarodowymi. Konsultant wielokrotnie przedstawiał psychoterapię - piszą we wniosku o odwolanie - jako działalność „nie zawsze o charakterze medycznym”, co pozostaje w sprzeczności z definicjami obowiązującymi w polskim prawie oraz z uznanymi standardami międzynarodowymi. Tego rodzaju stanowisko podważa proces integracji psychoterapii z systemem ochrony zdrowia i stoi w sprzeczności z celami polityki zdrowotnej państwa.
Autorzy wniosku zwracają także uwagę na możliwy konflikt interesów. “Działania konsultanta wpisują się w postulaty środowisk dążących do oddzielenia psychoterapii od medycyny i psychologii. Występowanie w roli rzecznika tych środowisk przy jednoczesnym pełnieniu funkcji urzędnika ministerialnego budzi wątpliwości co do zachowania wymaganej bezstronności. Podejmowanie działań polaryzujących środowisko psychoterapeutów i ograniczanie przestrzeni do dialogu. Promowanie rozwiązań prawnych (vide ustawa o zawodzie psychoterapeuty i samorządzie zawodowym) zabezpieczających interesy wąskiej grupy zawodowej i biznesowej związanej organizacyjnie i towarzysko ze środowiskiem konsultanta. Promowanie rozwiązań prawnych osłabiających system publicznego nadzoru nad jakością i efektywnością prowadzenia psychoterapii (vide: ustawa o zawodzie psychoterapeuty i samorządzie zawodowym), co sprzeczne jest z interesem publicznym, jak również z misją urzędnika publicznego”.
We wniosku zwrócono także uwagę, że - mimo obowiązku wyłączenia się z działań i czynności określonych w ustawie o konsultantach w ochronie zdrowia - dr. n. med. Łukasz Müldner-Nieckowski aktywnie przewodniczy pracom nieformalnego ciała, jakie stanowi grupa robocza ds. ustawy o zawodzie psychoterapeuty. “Lobbowanie za tymi rozwiązaniami ma ewidentny wpływ na prawa i obowiązki konsultanta, co sprzeczne jest z literą ustawy”.
Brak współpracy i komunikacji
Autorzy wniosku zarzucają dr. n. med. Łukaszowi Müldnerowi-Nieckowskiemu także brak współpracy i komunikacji. “Pomimo wielokrotnych pism kierowanych do konsultanta oraz do CMKP (które rekomendowało bezpośredni kontakt z konsultantem), nie uzyskano odpowiedzi ani informacji o stanie prac nad programem specjalizacji. Sygnatariusze deklarowali gotowość wsparcia merytorycznego, jednak konsultant nie podjął współpracy. Reprezentowanie i wspieranie jednostronnych i sprzecznych z obecnym stanem wiedzy rozwiązań dotyczących wyboru metod prowadzenia psychoterapii. Subiektywny, oparty na relacjach prywatnych i prowadzący do braku reprezentatywności środowiskowej i merytorycznej dobór współpracowników, w szczególności tych odpowiedzialnych za programy merytoryczne” - piszą we wniosku do ministry zdrowia. I podkreślają, że skutki obecnej sytuacji to “ograniczenie prawa kilku tysięcy osób do przystąpienia do PES, a w konsekwencji - prawa pacjentów do dostępu do wykwalifikowanej pomocy psychoterapeutycznej”, a także “naruszenie konstytucyjnego prawa obywateli do ochrony zdrowia (art. 68 Konstytucji RP) oraz celów Narodowego Programu Zdrowia”.
Pod wnioskiem podpisali się prezes Polskiego Towarzystwa Psychologii Behawioralnej oraz przewodniczące Polskiego Towarzystwa Psychologicznego, Polskiego Towarzystwa Psychologii Klinicznej i Psychoterapii EBP, Polskiego Towarzystwa Terapii Poznawczej i Behawioralnej, Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Psychologów, a także Polskiego Towarzystwa DBT.
Z pełną treścią wniosku o odwołanie konsultanta krajowego ds. psychoterapii można zapoznać się m.in. na stronie www.pttpb.pl.
O to, na jakim etapie jest wdrożenie specjalizacji z psychoterapii, pytają także w interpelacji do ministerstwa zdrowia posłanki Józefa Szczurek-Żelazko (PiS) oraz Joanna Wicha (Lewica).
